Burun Kanaması
Aktif burun kanaması şikayetleri her sene toplumun yaklaşık olarak %5 ila %10’unda görülür ve bu kanamaların büyük bir çoğunluğu kendiliğinden durma eğilimi gösterir. Burun kanamalarına sıklıkla 2 – 10 ve 50 – 80 yaş aralığında rastlanır. Çocuklarda burun kanaması ise yetişkinlere göre 2 kat daha fazla gözlemlenen bir durumdur.
Burun Kanaması Nedir?
Burun kanamaları, burun içini kaplayan mukozanın herhangi bir yerinden kaynaklanan kanamalar şeklinde oluşur. Kanamalar, yerine ve sebebine bağlı olarak önden (burun deliklerinden) ya da burun arkasından (genizden) gelebilir. Bu nedenle burun kanaması çeşitleri önden ve arkadan burun kanamaları şeklinde sınıflandırılabilir.
Burun kanaması sebepleri arasında burun kökenli ve sistemik sebepler olarak tanımlanabilen bazı etkenler de bulunabilir. Burun kanaması sebeplerinin farklılığı, tedavi yaklaşımlarını da etkiler. Bu nedenle erişkin dönemde ve çocukluk döneminde yaşanan burun kanamaları da iki ayrı grupta incelenebilir.
Burun Kanaması Neden Olur?
Burun kanamaları her bireyde birçok farklı sebepten dolayı meydana gelebilir. Genellikle görülen burun kanaması nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
- Soğuk ve kuru hava
- Soğuk algınlığı
- Hapşırma
- Sinüs sorunları
- Sert bir şekilde burun çekmek ya da sümkürmek
- İlaçlar; püskürtülen ya da burundan çekilen ilaçlar tahrişe sebep olabilir.
- Aşırı burun spreyi kullanımı
Burun Kanaması Hangi Hastalıkların Habercisidir?
Burun kanaması, dış etkenlere bağlı olarak ortaya çıkabildiği gibi birtakım hastalıkların habercisi olarak da kendini gösterebilir.
- Sürekli olarak tekrarlayan burun kanamaları yüksek tansiyon, kanama bozuklukları, burun ya da sinüs tümörü gibi farklı bir hastalığın belirtisi olabilir.
- Soğuk algınlığı, grip gibi üst solum yolları enfeksiyonları, burun kemiğinde eğrilik, kronik sinüzit gibi tedavisi kolay bazı hastalıkların semptomu olarak ortaya çıkabilir.
- Burun kanaması, çok daha ciddi hastalıklarla ilişkili de olabilir. Pıhtılaşma / kalıtsal kanama bahsedilen hastalıkların başında gelir. Kanın pıhtılaşmasından sorumlu trombositler yeterli işlev görmedikleri taktirde bazı bozukluklar meydana gelebilir. Bu durum da burun kanamasına sebep olabilir.
- Burun kanamasının bir belirti olarak kendini gösterdiği diğer ciddi sorun ise sinüslerdeki tümörler olabilir. Bu tümörler kanserli ya da iyi huylu yayılım gösterebilir. Sinüslerde meydana gelen tümörler kişilerde sık sık ve yoğun bir biçimde burun kanaması görülmesine neden olabilir.
Burun Kanaması Nasıl Geçer? Ne İyi Gelir?
Burun kanaması sorunuyla karşılaşıldığı zaman bireyler ilk olarak bilinenin aksine, başlarını öne doğru eğmelidirler. Burun kanaması durumlarında kafanın yukarı kaldırılması doğru değildir. Eğdikten sonra burnun ön kısmına parmaklarla bir süre baskı yapılır. Ardından kişiler, buz uygulamasıyla damarların kasılmasına yardımcı olabilirler. Bu noktada yavaş yavaş ve derin nefesler almak unutulmamalıdır.
Burun Kanaması Nasıl Tedavi Edilir?
Birçok kişinin de bildiği üzere burun kanaması tampon yardımı ile durdurulabilir. Kanamasının durdurulamadığı ön burun kanamalarında tampon uygulaması ile küçük bir müdahale yapılabilir. Bu şekilde damarda kanın pıhtılaşması sağlanır ve kanama durdurulabilir. Kanama durmuşsa ve tampon çıkarıldıktan sonra tekrar kanama görülmüyorsa; tekrar aynı problemin yaşanmaması adına hekimlerin önerdiği yumuşatıcı, iyileştirici krem ya da merhemler kullanılabilir.
Burun kanaması sebebiyle bir sağlık kuruluşuna başvurulduğu durumlarda hekimler, kanamanın yerini görmek amacıyla kişilere endoskopik muayene uygulayabilirler. Önden ya da arkadan gelen kanamalar için; ucunda kimyasal maddeler bulunan ufak çubuklar yardımıyla ya da bipolar ile bölgeye yakma işlemi (koterizasyon) uygulanabilir.
Geçmeyen burun kanaması durumlarında hekimler önden ya da arkadan tampon uygulaması yapabilirler. Bu tip kanama durumlarında hastaların 1 ya da 2 gün boyunca hastanede kalıp hekimler tarafından takip edilmesi gerekebilir.
Kanamanın nedenini bulan hekimler; tedavi yöntemlerini teşhise göre oluşturabilir, ek tedavi yöntemleri de uygulayabilirler. Ciddi tampon ve cerrahi yöntemlerle durdurulamayan burun kanaması durumlarında hastalara anjiyografi rehberliğinde embolizasyon (kan akışını durdurma işlemi) de uygulanabilir.
Burun Kanaması Stresten Olur mu?
Stres, burun kanamasında temel olarak tanımlanabilen nedenler arasında değildir. Fakat burun kanamasının tetiklenmesinde önemli bir rolü olabilir.
Kişilerin zihinsel bir stresi yoğun yaşadığı dönemlerinde beyin, artan stres düzeyi ile başa çıkmak için vücudun işleyişinde bazı değişiklikler meydana getirebilir ve bazı farklı reaksiyonlar verebilir. Buna benzer durumlarda gözlenen değişimlerden biri, kan dolaşım artışının hızıdır. Bu durum da kan damarları içerisindeki basıncın artmasına neden olur, böylelikle yüksek kan basıncı meydana gelir. Tüm bunların ardından burun boşluğunun üst kısmında yer alan ince damar yapı, yükselen basınca dayanamaz ve kanamaya sebep olabilir.
Çocuklarda Burun Kanamasının Temel Sebepleri Nelerdir?
Çocuklarda sıklıkla görülen burun kanamaları, ön burun kanamalarıdır. Bu kanamalar, burun boşluğunun girişindeki kılcal damarlarla kaplı mukoza örtüsünün içerisinde oluşabilir. Çoğu burun kanaması, bu bölgedeki kılcal bir damarın çatlaması nedeniyle tek taraflı meydana gelebilir. Bu kanamalar, genel olarak kısa süreli yaşanır ve yoğun bir kanama içermez. Çocuklarda görülen olası burun kanamalarının temel sebepleri şu şekilde sıralanabilir:
- Üst solunum yolu enfeksiyonları
- Burun kırıkları
- Buruna alınan darbe
- Kafatası ve yüz kırıkları
- Burun karıştırma
Burun Kanamasına Hangi Bölüm Bakar?
Kişiler, burun kanaması problemleriyle karşı karşıya kaldıkları durumlarda KBB (Kulak, Burun, Boğaz) polikliniklerindeki uzman hekimlere başvurabilirler.