Kalça ve Diz Eklem Osteoartiti/Dejenerasyonu Nedir?
Eklem osteoartriti/dejenerasyonu veya kireçlenmesi, diz ve kalça eklemlerinde birbirine bakan kıkırdak yüzeylerin aşınması sonucu eklem boşluğunun azalması ile kemik yüzeylerin birbirine sürtünmeye başlaması ile karakterize ağrılı bir eklem hastalığıdır. İleri yaşlarda bu eklem kireçlenmesi sıklıkla yaşa bağlı kıkırdak aşınması sonucu oluşsa da genç hastalarda da kalça kırıkları, avasküler nekrozlar, kalça çıkıkları, diz kıkırdak ve ciddi bağ yaralanmaları ile iltihaplı eklem romatizmaları sonucu görülebilir.
Ortopedi ve Travmatoloji bölümünden doktorumuz Doç. Dr. Mehmet Ali Deveci tarafından hazırlanan bilgilendirici yazımızda, robotik artroplasti hakkında detaylı bilgi edinebilirsiniz.
İleri Evre Kalça ve Diz Dejenerasyonunda Tedavi Nedir?
Kalça ve diz ekleminde ileri evre dejenerasyon veya kireçlenme, sıklıkla giderek artan ve hareketleri kısıtlayan ağrı, hareket kısıtlılıkları, gece ağrıları, merdiven inip çıkarken zorlanma, diz ve kalça ekleminde şekil bozukluklarıyla karşımıza çıkar. Ağrılar ağrı kesici kullanmaya veya fizik tedavi uygulamalarına rağmen gerilemez ve giderek artar. Böyle durumlarda, yük verirken çekilen röntgenlerde eklem aralığında ileri düzeyde daralma ve çökme görülür. Bu safhada kalça ve diz osteoartriti için yapılacak en uygun tedavi, total eklem protezi uygulamasıdır.
Total Diz Protezi Nasıl Yapılır?
Total diz protezi, uygun radyografiler çekildikten sonra diz eklemine açık yaklaşım ile uygulanır. Klasik yöntemde eklem kireçlenmeleri temizlendikten sonra uyluk ve kamal kemiği kanallarına girişler yapılır ve doğru protez boyutu ve açıları belirlenerek diz eklemindeki kireçlenmiş eklem yüzleri bu şablonlar yardımıyla kesilir. Bu kesiler sırasında gerekli diz eklemi bağ gevşetmeleri yapılarak yumuşak doku dengesi oluşturulur.
Robot Yardımlı Total Diz Protezi Nasıl Uygulanır?
Robot yardımlı total diz protezinin klasik uygulamalarda en öneli farkı ameliyat öncesinde hastanın çekilen bilgisayarlı tomografi görüntülerinin üç boyutlu hale getirilmesi ile hastanın diz anatomisi, eklem dizilimlerinin tamamen ortaya konması ile yerleştirilecek protezin tüm açılarının ve boyutunun hastaya özel, kendi anatomisine uygun şekilde tanımlanmasının sağlanmasıdır. Bu modellemenin robotun yazılımına yüklenmesi ile cerrahi planlama, protez yerleşimi ve doğru boyutlandırma ameliyat yapılmadan üç boyutlu modelleme üzerinden yapılır. Cerrahi sırasından planlanan kemik kesiler robotun yardımı ile hatasız şekilde uygulanır. Bu sayede kemik kesilerin yapılması için kemik kanallara girilmesi gerekmez. Kemik kesiler ile uygun protez yerleşimi yapılacağından aşırı bağ gevşetmelerine gerek kalmaz.
Kimler Robot Yardımlı Diz Protezi için Uygundur?
Total diz protezinin gerektiği ileri evre kireçlenmesi olan tüm hastalarda robot yardımlı diz protezleri uygulanabilir. İleri derecede içe ve dışa eğriliği olan, ciddi hareket kısıtlılığı olan, kanal içi girişe engel protezi veya eğriliği olan hastalarda robot yardımlı diz protezi, özellikle protez uygulamalarını daha kolay hale getirir.
Robot Yardımlı Diz Protezinin Avantajları Nelerdir?
Robot yardımlı diz protezi uygulamalarının en önemli avantajı, hastanın kendi dizinin gerçek bir modellemesi yapıldığından, kişinin kendi boyut, protez yerleşim açıları ve kemik kesi düzeylerinin hatasız planlanmasına izin vermesidir. Böylece hastanın kendi mekanik özelliklerinin anlaşılması ve protezin en uygun şekilde yerleştiğinden emin olunarak protez sağ kalım süresinin uzatılması amaçlanmaktadır. Kısa vadede ise, kemik kanallarına giriş yapılmaması nedeniyle daha az kan kaybı olması, yumuşak doku gevşetmelerinin azlığı nedeniyle ameliyat sonrası ağrının az olması, daha kolay ve erken rehabilitasyonun sağlanması en önemli avantajlarıdır.
Robot Yardımlı Diz Protezi Sonrası Rehabilitasyon Nasıl Yapılır?
Total diz artroplastisi cerrahisi sonra hasta ameliyat akşamı yatak kenarına oturtulur. Ertesi gün ise hemen yürüme ve diz egzersizlerine başlanır. Deneyimli fizik tedavi ve rehabilitasyon ekibimizle birlikte hastanın 3 gün içinde koltuk değnekleriyle rahatça yürümesi, dizinin bükme ve açma egzersizleri ile 90-100 dereceye kadar bükmesi ve 3. günden itibaren de merdiven inip çıkma egzersizlerine başlaması amaçlanır. Bu süreçte diz ve baldırda şişlikler olması normaldir. Bu şişlikler sıklıkla 1,5 ay içinde düzelir. Yara bakımıyla birlikte hastalar 4. gün taburcu edilir. Dikiş alınması 15. günü takiben yapılır. Bu süreçte 3-4 hafta koltuk değneği kullanımıyla öğretilen egzersizlerin uygulanması istenir. Erken dönem rehabilitasyon, robot yardımlı cerrahi uygulamalarından sonra ağrının daha az olması nedeniyle daha kolaydır.
Total Kalça Protezi Nasıl Yapılır?
Total kalça ve diz protezi ameliyatları iki yöntemle yapılabilir. Geleneksel yöntemde uygun çekilen grafiler sonrası kalça için yuva, femur (uyluk kemiği) için doğru boyutta sap hesaplanır. Kemik kesiler yapıldıktan yuva ve uyluk kemiği kemik oyucular ile hazırlanarak doğru açılarla asetabulum ve femur protezleri yerleştirilir ve eklem tekrar yerine oturtulur. Diğer yöntem ise robot yardımlı total kalça protezidir. Bu yöntemde, hastanın bilgisayarlı tomografisi çekilerek cerrahi planlama, protez boyutları, protez açıları robotun yardımıyla planlanır. Kemik kesiler robot yardımı ile doğru açılarda yapılır ve önceden planlandığı gibi protezler tam planlanan açıları ile robotun yardımı ile yerleştirilir.
Robot Yardımlı Total Kalça Artroplastisi Nedir?
Robotik kalça artroplastisi, kalça eklemi değiştirme işleminin yapılması sırasında robotik teknolojinin kullanıldığı bir yöntemdir. Bu işlemde, bir robotik cerrahi sistem, cerrahın doğru bir şekilde implant yerleştirme işlemi yapmasına yardımcı olmak için kullanılır. Robotik kalça artroplastisi, cerrahın implantın doğru pozisyonda ve doğru boyutta yerleştirilmesini sağlayarak hastaların iyileşme sürecini hızlandırmaya ve komplikasyon riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
Robot Yardımlı Kalça Artroplastisi Nasıl Yapılır?
Robotik kalça artroplastisi işlemi, geleneksel kalça eklemi değiştirme işlemine benzer. Ancak, robotik cerrahi sistemi cerrahın doğru bir şekilde implant yerleştirme işlemi yapmasına yardımcı olmak için kullanılır. Bu işlem, cerrahın ameliyat sırasında bilgisayar destekli bir haritalama sistemi kullanarak kalça eklemi ve çevresindeki dokuların üç boyutlu bir görüntüsünü almasını içerir. Cerrah, bu görüntüleri kullanarak implantın doğru pozisyonda ve boyutta yerleştirilmesini sağlayan robotik cerrahi sistemi yönlendirir.
Kimler Robot Yardımlı Kalça Artroplastisi Yaptırmalıdır?
Robotik kalça artroplastisi, aşağıdaki durumlarda önerilebilir:
- Diğer tedavi yöntemleri ile iyileşmeyen kalça ağrısı ve kısıtlılığı
- Kalça ekleminde aşınma veya hasar
- Kalça çıkığı zemininde kireçlenmiş kalçalar
Robot Yardımlı Kalça Artroplastisinin Avantajları Nelerdir?
Robotik kalça artroplastisi, aşağıdaki avantajlara sahiptir:
- İyileşme sürecini hızlandırabilir.
- Kırık, yerleşim kusurları ve kan kaybı gibi komplikasyon risklerini azaltır.
- Daha doğru bir implant yerleştirme işlemi yapılmasını sağlayabilir.
- Hastanın kalça hareket açıklığını artırabilir.
- Ağrıyı azaltabilir.
Robot Yardımlı Kalça Artroplastisi Sonrası İyileşme Süreci Nasıldır?
Robotik kalça artroplastisi işleminden sonra, hastaların ameliyat bölgesinde ağrı ve şişlik yaşaması normaldir. Cerrahınızın önerdiği fizik tedavi ve egzersiz programını takip etmek, iyileşme sürecinizi hızlandırmaya yardımcı olabilir. Total kalça artroplastisi cerrahisi sonra hasta ameliyat akşamı yatak kenarına oturtulur. Ertesi gün ise hemen yürüme ve kalça egzersizlerine başlanır. Deneyimli fizik tedavi ve rehabilitasyon ekibimiz ile birlikte hastanın 3 gün içinde koltuk değnekleri ile rahatça yürümesi, oturması, kalça ve bel egzersizlerini yapabilmesi ve üçüncü günden itibaren ise merdiven inip çıkma egzersizlerine başlaması beklenir. Bu süreçte kalçada ve baldırda şişlikler olması normaldir. Bu şişlikler sıklıkla 1.5 ay içinde düzelir. Yara bakımı ile birlikte hastalar 4. Gün taburcu edilir. Dikiş alınması 15. günü takiben yapılır. Bu süreçte 3-4 hafta koltuk değneği kullanımı ile öğretilen egzersizlerin uygulanması istenir.