Ocak 2023 itibariyle Avrupa ile birlikte İstanbul’da da görülmeye başlayan kızamık hastalarının sayısı o günden bu yana şehrimizde giderek büyük bir hızla artmaktadır.
Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları bölümünden doktorumuz
Doç. Dr. Hacer Aktürk tarafından incelenip onaylanan bilgilendirici yazımızda, kızamık hakkında detaylı bilgi edinebilirsiniz.
Kızamık Nedir?
Kızamık hastalığına, Paramyxoviridea ailesinden olan Kızamık virüsü neden olur ve en bulaşıcı hastalıklardan biridir. Aşılanmamış kişi sayısının toplumda artması hastalığın hızla yayılmasındaki en önemli etkendir.
Kızamık Nasıl Bulaşır?
Enfeksiyon, hasta kişiyle temas sonucunda havada uzun süre asılı kalabilen çok küçük damlacıkların solunmasıyla kolayca yayılır. Hasta kişiyle temas eden ve bağışıklığı olmayan yani hastalığı daha önce geçirmemiş ya da aşılanmamış kişilerin yaklaşık %90’ında hastalık gelişir. Bulaştırıcılık, döküntü çıkmasından 4 gün önce başlar ve döküntüden sonraki 4 gün boyunca devam eder. Kuluçka süresi, yani temas eden aşısız kişide enfeksiyonun ortaya çıkma süresi 6 ila 21 gündür (ortalama 13 gün).
Kızamık Belirtileri Nelerdir?
Hastalığın ilk belirtileri genellikle aşağıdaki gibi seyreder:
- Ateş,
- Öksürük,
- Burun akıntısı,
- Gözlerde kızarıklık.
Bu belirtilere halsizlik ve boğaz ağrısı eşlik edebilir. Başlangıç dönemi genellikle 2-4 gün sürer ancak bir haftaya kadar devam edebilir. Ateşin başlamasından yaklaşık 2-4 gün sonra döküntü gelişir. Genellikle baş ve boyundan başlayarak tüm vücuda yayılır. Avuç içleri ve ayak tabanları nadiren tutulur. Klinik iyileşme tipik olarak döküntünün ortaya çıkmasından sonraki 48 saat içinde ortaya çıkar. Üç ile dört gün sonra, döküntü kahverengimsi bir renge dönüşür.
Kızamık Tedavisi Nasıl Yapılır?
Tedavi genel olarak destekleyici vasıftadır, özel bir antiviral ilaç nadir durumlar dışında verilmez. Hastanın sıvı alımı desteklenmeli, akciğer tutulumu açısından değerlendirilmelidir. Tüm kızamıklı hastalara uygun dozda A vitamini verilmesi önerilmektedir.
Kızamık vakalarının yaklaşık %30’unda komplikasyon görülebilir. Gebeler, bağışıklığı baskılanmış kişiler, beslenme bozukluğu olan kişiler özellikle risk altındadır. Komplikasyonlar arasında ikincil bakteriyel enfeksiyonlar, zatürre, sinir sistemi tutulumu, kalp tutulumu görülebilir. Ayrıca, subakut sklerozan panensefalit (SSPE) ismiyle bilinen ve hastalık geçtikten yıllar sonra ortaya çıkarak ağır beyin hasarına neden olan bir komplikasyona yol açabilmektedir.
Kızamıktan Korunma Yolları Nelerdir?
Kızamık vakasıyla temas etmiş olan ve iki doz aşılandığını belgeleyemeyen ve/veya hastalığı geçirmemiş olan 6-9 ayın üzerindeki herkese temastan sonraki 3 gün içerisinde Kızamık-Kabakulak-Kızamıkçık (KKK) aşısı uygulanmalıdır. Altı ayın altındaki bebekler, gebeler, bağışıklığı baskılanmış kişilere aşı yapılamayacağı için temastan sonraki ilk 6 gün içerisinde IVIG ismi verilen ve damardan verilen bir koruyucu tedavi uygulanmalıdır.
Hastalığı önlemek için elimizdeki en güçlü silah aşılamadır. Kızamığın kontrol altına alınması ve yayılmasının engellenmesi için toplum aşılanma oranlarının yüksek olması büyük önem taşır. İki doz Kızamık-Kabakulak-Kızamıkçık aşısı çocuklara rutin olarak uygulanmalıdır. Aşılanmamış bireylerin aşılanması ve aşı takviminin tamamlanması için fırsatlar değerlendirilmelidir.
Kızamık Tedavisi için Hangi Bölüme Gidilir?
Kızamık semptomları gösteren kişiler hastanemizin Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları bölümüne başvurabilirler.